Đại biểu Trần Văn Lâm đề xuất miễn VAT phân bón, nhưng doanh nghiệp sản xuất vẫn được khấu trừ thuế đầu vào như với sản phẩm thức ăn chăn nuôi.

Đại biểu Trần Văn Lâm đề xuất miễn VAT phân bón, nhưng doanh nghiệp sản xuất vẫn được khấu trừ thuế đầu vào như với sản phẩm thức ăn chăn nuôi.

Thông tin này được ông Trần Văn Lâm, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Công tác đại biểu nêu tại phiên thảo luận về Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT) sửa đổi, chiều 9/12.

Theo ông Lâm, tại dự thảo Chính phủ đề xuất bổ sung quy định theo hướng giải quyết vướng mắc hiện nay cho một số mặt hàng như thức ăn chăn nuôi, sản phẩm nông, thủy sản. Đây là những mặt hàng không thuộc diện chịu thuế, nên không được khấu trừ hay hoàn VAT đầu vào, làm tăng chi phí và giảm khả năng cạnh tranh của sản phẩm sản xuất trong nước so với hàng nhập khẩu.

Tuy nhiên, ông cho rằng phân bón cũng là nguyên liệu đầu vào của ngành nông nghiệp, tương tự thức ăn nuôi, nhưng lại bị đối xử khác. Từ 1/7/2025, phân bón phải chịu thuế VAT 5%.

Đại biểu cho rằng nếu vẫn giữ quy định này, chi phí đầu vào với phân bón sẽ tăng, gây thiệt hại cho nông dân. Vì vậy, ông đề nghị chuyển phân bón về lại nhóm không chịu VAT như trước đây, nhưng doanh nghiệp sản xuất được khấu trừ thuế đầu vào, tương tự với thức ăn chăn nuôi.

Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Tạ Văn Hạ cũng đồng tình với đề xuất trên. Ông Hạ nói tại kỳ họp thứ 8 năm ngoái, ông từng "thiết tha đề nghị" không nên áp VAT với phân bón. Trước một số ý kiến cho rằng cần chăm lo cho các doanh nghiệp sản xuất phân bón, ông nói phải nghĩ đến hơn 100 triệu người dân vì thuế 5% với mặt hàng này "ảnh hưởng đến mâm cơm của người lao động".

"Chúng ta đã tính toán cho thức ăn chăn nuôi, thì cũng nên xem xét cho phân bón", Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội góp ý, thêm rằng mặt hàng này nên được đưa trở về diện miễn thuế, nhưng doanh nghiệp vẫn được khấu trừ đầu vào hoặc phương án tương tự có lợi cho nông dân.

Trong khi đó, ông Trịnh Xuân An, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng - An ninh nhắc lại tại kỳ họp trước các đại biểu đã tranh luận rất nhiều về vấn đề này. Ông cho biết các hiệp hội và doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước đều đề xuất áp VAT với phân bón. Bởi trước đó - năm 2016, phân bón đã được ra khỏi nhóm chịu thuế, doanh nghiệp sản xuất trong nước phải tính chi phí thuế vào giá thành, và họ không cạnh tranh được với hàng nhập khẩu.

Nếu đưa phân bón trở lại nhóm miễn thuế VAT, theo ông An, dự thảo cũng cần quy định cho phép được khấu trừ giống các mặt hàng nông sản. "Còn nếu chỉ đề xuất phân bón không chịu thuế, doanh nghiệp rất thiệt thòi", ông An chia sẻ.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa, Phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TP HCM cũng đề nghị Chính phủ cân nhắc chính sách hài hòa lợi ích người dân và cạnh tranh doanh nghiệp sản xuất nội địa.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng ghi nhận góp ý của đại biểu Quốc hội về thuế VAT với mặt hàng phân bón. Ông cho biết Bộ này sẽ tiếp tục nghiên cứu, rà soát và báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét xử lý.

Về việc luật mới áp dụng được vài tháng đã phải sửa, ông Thắng nói cảm thấy "chưa làm tròn trách nhiệm" với vai trò là cơ quan tham mưu soạn thảo Luật Thuế giá trị gia tăng. Tuy nhiên, ông cho biết sau vài tháng luật có hiệu lực, Bộ Tài chính nhận được nhiều phản ánh từ các hiệp hội, doanh nghiệp về những vướng mắc phát sinh trong thực tế.

Với đề xuất miễn VAT với thức ăn chăn nuôi, ông Thắng giải thích nhằm đảm bảo bình đẳng, sức cạnh tranh với hàng nhập khẩu. "Việc này sẽ tháo gỡ khó khăn cho sản xuất nông nghiệp, nhất là trong bối cảnh ngành bị ảnh hưởng nhiều từ hậu quả của thiên tai, mưa lũ kéo dài", ông Thắng cho hay.

Dự kiến Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) ngày 11/12.