Cảnh báo thủ đoạn tội phạm

Hàng loạt quảng cáo cờ bạc vẫn xuất hiện công khai trên mạng xã hội, cho thấy chiêu thức ngày càng tinh vi của các đối tượng và đặt ra yêu cầu về trách nhiệm các nền tảng.

Thủ đoạn tinh vi của "nhà cái", nền tảng không thể "vô can"

Sau một thời gian cơ quan quản lý kết hợp với các nền tảng xuyên quốc gia nỗ lực ngăn chặn các hoạt động quảng cáo cờ bạc, cá độ trái phép, gần đây, những nội dung này lại bùng phát trở lại trên không gian mạng.

Đáng nói, nhiều quảng cáo cờ bạc xuất hiện dưới dạng "Được tài trợ" trên Facebook và Instagram (các nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới) cho thấy các đối tượng đã khai thác kẽ hở trong hệ thống kiểm duyệt của nền tảng.

Theo tìm hiểu của phóng viên Thời báo VTV, những trang web này thường sử dụng kỹ thuật che giấu nội dung để vượt qua bộ lọc tự động của các nền tảng. Một số quảng cáo chỉ hiển thị nội dung cờ bạc sau khi người dùng nhấp vào liên kết, khiến hệ thống xét duyệt khó phát hiện.

Dưới quan điểm của ông Nguyễn Anh Tuấn, chuyên gia về Digital marketing cho biết đây không phải là vấn đề mới mà đã diễn ra trong nhiều năm, nhưng đến thời điểm hiện tại, các hình thức này đã thay đổi, biến tướng với nhiều chiêu trò nguy hiểm hơn.

Các đối tượng này đang khiến cho hình thức quảng cáo cá độ trở nên có vẻ "uy tín" và "hợp pháp" dù sự thật không phải vậy. Việc các quảng cáo vi phạm pháp luật này vẫn qua mặt được hệ thống kiểm duyệt của các nền tảng là nhờ vào những thủ thuật tinh vi nhằm đánh lừa thuật toán.

"Họ không chạy thẳng quảng cáo cờ bạc mà thường sử dụng nhiều lớp "ngụy trang" nội dung, gây khó khăn cho hệ thống Trí tuệ Nhân tạo (AI) phát hiện. Một số phương pháp kỹ thuật được sử dụng để né tránh hệ thống kiểm duyệt bao gồm dùng trang đích trung gian, làm mờ các logo và biểu tượng liên quan đến cá độ, thay đổi các từ khóa hoặc cách điệu phần nội dung chữ. Ngoài ra, việc sử dụng nhiều lớp ảnh (layer) cũng là một thủ thuật khiến AI của nền tảng khó phát hiện nội dung vi phạm", ông Tuấn nhận định.

Theo thống kê của Meta trước đó, chỉ trong nửa đầu năm 2025 đã có tới 5,4 triệu bài đăng lừa đảo, gian lận tại Việt Nam bị gỡ bỏ, trong đó một phần đáng kể liên quan đến hoạt động lôi kéo cá độ. Hơn 116.000 tài khoản trên Facebook và 28.000 tài khoản trên Instagram bị đình chỉ, phần lớn vi phạm được phát hiện và gỡ tự động.

Thực tế, các nền tảng mạng xã hội vẫn khó có thể coi mình là "vô can" trong câu chuyện này. Dù sở hữu hệ thống AI và quy trình kiểm duyệt nhiều lớp, việc các quảng cáo cờ bạc vẫn xuất hiện công khai dưới dạng "Được tài trợ" cho thấy nền tảng chưa thực sự kiểm soát chặt chẽ nội dung quảng cáo tại thị trường Việt Nam.

Không ít trường hợp, các nền tảng chấp nhận để thuật toán tự động quyết định thay vì rà soát thủ công các nhóm nội dung nhạy cảm, dẫn đến việc bỏ lọt các quảng cáo vi phạm. Điều này phản ánh trách nhiệm của chính nền tảng trong việc ưu tiên doanh thu quảng cáo hơn là đảm bảo an toàn thông tin và tuân thủ pháp luật tại quốc gia mà họ đang cung cấp dịch vụ.

Nguy cơ lộ lọt thông tin cao

Việc các trang cờ bạc "đốt tiền" vào quảng cáo được tài trợ gây ra những rủi ro rất lớn cho người dùng, và đa số các mô hình này đều là lừa đảo, dẫn đến mất tiền trực tiếp và người chơi không thể rút tiền ra được.

"Đây là những trò chơi được thiết kế để 'giam' người chơi trong vòng xoáy thua, nạp tiền, thắng nhẹ, rồi lại thua đậm hơn, thậm chí dẫn đến nợ nần. Bên cạnh rủi ro tài chính, người chơi còn đối mặt với nguy cơ mất thông tin, dữ liệu cá nhân như số điện thoại, căn cước công dân hay thông tin ngân hàng", ông Tuấn phân tích, "Sau khi bị lôi kéo, người chơi có thể bị kéo vào các nhóm Telegram, Zalo lừa đảo để tiếp tục bị lôi kéo tham gia sâu hơn".

Ở góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội, theo pháp luật hiện hành, mọi hình thức quảng cáo cờ bạc, cá độ trên mạng xã hội đều bị xem là hành vi tiếp tay cho tội phạm, xâm phạm trật tự xã hội và gây thiệt hại lớn cho người dân. Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định rõ hành vi quảng cáo dịch vụ cờ bạc, cá cược bị cấm và có thể bị phạt hành chính từ 20 - 40 triệu đồng tùy mức độ vi phạm.

Nếu quảng cáo nhằm lôi kéo hoặc môi giới người tham gia cờ bạc trực tuyến, cá nhân thực hiện có thể bị truy cứu theo Điều 321 và 322 Bộ luật Hình sự 2015; chỉ cần chứng minh người quảng cáo biết rõ đây là nền tảng cờ bạc và nhận tiền quảng bá là đủ yếu tố cấu thành tội "Tổ chức đánh bạc", với mức phạt cao nhất tới 10 năm tù. Theo đó, mọi cá nhân tiếp tay từ streamer, đối tác truyền thông đến người chạy quảng cáo,... đều có thể bị xử lý và không thể viện lý do "chỉ chạy thuê".

Các hành vi che giấu nội dung, giả mạo doanh nghiệp hoặc dùng thủ thuật lách luật được xem là vi phạm nghiêm trọng và có thể làm phát sinh tình tiết tăng nặng theo Điều 52. Nếu lập doanh nghiệp "ma" hoặc sử dụng văn bản giả để bật quảng cáo, người vi phạm còn có thể bị xử lý theo Điều 341 về tội làm giả tài liệu (mức phạt đến 7 năm tù).

Yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới phối hợp chặt chẽ với Việt Nam

Về trách nhiệm của các nền tảng, Luật sư Tuấn cho biết Luật An ninh mạng 2018 và Nghị định 53/2022/NĐ-CP quy định nghĩa vụ gỡ bỏ, ngăn chặn nội dung vi phạm theo yêu cầu từ cơ quan chức năng. Tuy nhiên, pháp luật hiện nay chỉ xử lý nền tảng ở mức hành chính khi không tuân thủ, chưa có cơ chế truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các đơn vị vận hành mạng xã hội xuyên biên giới. Điều này dẫn tới thực trạng vẫn còn "khoảng trống" pháp lý, khiến mức độ chủ động trong việc kiểm soát quảng cáo vi phạm của các nền tảng chưa tương xứng với tác động mà các nội dung này gây ra.

Nhằm ngăn chặn hiệu quả hình thức quảng cáo cờ bạc trá hình này, chuyên gia marketing Nguyễn Anh Tuấn đề xuất các nền tảng mạng xã hội xuyên quốc gia cần tập trung kiểm duyệt sâu hơn các trang Landing Page, hình ảnh, video quảng cáo; rà soát mạnh các tài khoản quảng cáo dù trước đó được đăng ký ở các quốc gia khác; đồng thời xây dựng cơ chế phối hợp minh bạch với cơ quan Việt Nam, cung cấp API hoặc hệ thống báo cáo đối chiếu theo danh sách "tên miền đen" do cơ quan quản lý cung cấp, từ đó thanh lọc nội dung nhanh và chính xác hơn.

Tại Việt Nam, cần thiết lập cơ chế phản hồi nhanh, cho phép cơ quan quản lý yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm trong vòng 30 phút đến 2 giờ, đi kèm chế tài mạnh nếu nền tảng không tuân thủ. Đề xuất thành lập đội chuyên trách kết hợp chuyên gia digital marketing và an ninh mạng để giám sát, phát hiện sớm hành vi vi phạm. Cuối cùng, các nền tảng cần cung cấp giải pháp tự động và API báo cáo nhằm tăng tốc độ rà soát, xử lý quảng cáo bất thường tại Việt Nam.

Việc siết chặt và hoàn thiện khuôn khổ pháp luật là vô cùng cần thiết. Thực tế, Việt Nam không thiếu quy định cấm, nhưng thiếu cơ chế bảo đảm tuân thủ. Cần luật hóa trách nhiệm gỡ bỏ trong thời hạn nhất định, bắt buộc lọc từ khóa rủi ro, và nền tảng phải chịu chế tài hành chính hoặc đình chỉ cung cấp dịch vụ nếu để quảng cáo cờ bạc lan truyền. Ông Tuấn kết luận chỉ khi nào nền tảng chịu trách nhiệm pháp lý tương đương với cá nhân và tổ chức chạy quảng cáo, tình trạng này mới được giải quyết tận gốc.

Việc xuất hiện loại ma túy cực độc này tại Việt Nam tiếp tục gióng lên hồi chuông cảnh báo sử dụng ma túy trong giới trẻ, bởi có nhiều người sử dụng ma túy bị pha trộn mà không biết trong đó có chất fentanyl. Những loại ma túy pha trộn này có độc tính rất mạnh, dẫn đến tử vong cho người sử dụng bất hợp pháp cao hơn nhiều so với heroin.

Ma túy cực độc đã xuất hiện tại Việt Nam

Ngày 9/12, Cục CSĐT tội phạm về ma túy, Bộ Công an cho biết, sau một thời gian gửi mẫu lọ nước (10ml) thu giữ nghi ma túy đến Trung tâm Giám định ma túy, Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an) đã cho kết quả, đây là loại ma túy cực độc - fentanyl.

Trước đó, đêm 23, rạng sáng 24/11, Cục CSĐT tội phạm về ma túy, Bộ Công an phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ triệt phá ổ nhóm mua bán ma túy lớn tại căn nhà, trong ngõ nhỏ đường Bạch Đằng, phường Hồng Hà, TP Hà Nội. Thời điểm này, các đối tượng đã cố thủ, dùng súng bắn trả lực lượng chức năng nhằm uy hiếp, kéo dài thời gian để tiêu hủy tang vật... Nhanh chóng, các tổ công tác phá 3 lớp cửa, sử dụng lựu đạn khói để đột kích vào bên trong, sau đó khống chế, bắt giữ cácđối tượng. Quá trình vây bắt nhóm đối tượng, có 2 đối tượng đã trèo lên mái các nhà lân cận hòng tẩu thoát. Tuy nhiên, tổ công tácđã sử dụng flycam phát hiện vị trí và tóm gọn các đối tượng.

Tại hiện trường, lực lượng chức năng thu giữ 3 súng quân dụng, 1 quả lựu đạn, nhiều gói ma túy nước vui, bình khí bóng cười và nhiều ma túy khác nhau (trong đó có 6 lọ nước nghi ma túy cực độc). Khám xét nhà một đối tượng liên quan, cơ quan Công an tiếp tục thu giữ khoảng 48.000 viên ma túy tổng hợp và 1kg ma túy đá.

Tại cơ quan điều tra, bước đầu đối tượng cầm đầu Nguyễn Văn Tuấn (SN 1994), trú tại Hà Nội khai nhận, để tạo độ “phê” khi sử dụng ma túy, đối tượng mua 10 lọ fentanyl có giá tiền hơn 7 triệu đồng. Vào thời điểm cơ quan Công an đột kích, đối tượng Tuấn đã sử dụng 4 lọ, còn 6 lọ fentanyl. Liên quan đến vụ án này, Cục CSĐT đang tiếp tục đấu tranh, mở rộng vụ án, xử lý nghiêm minh các đối tượng trước pháp luật.

Trước đó, ngày 9/11/2024, Công an xã Dương Xá, huyện Gia Lâm (đơn vị hành chính cũ), TP Hà Nội đã phát hiện, bắt giữ đối tượng Nguyễn Minh Phúc (SN 1996), trú tại Đặng Xá (Gia Lâm, Hà Nội) về hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy tại Khu đô thị Vinhomes Ocean Park, trong đó có 2 đối tượng tử vong do “sốc” ma túy. Tại hiện trường, cơ quan Công an đã thu giữ 12 lọ thuốc bên trong chứa ma túy fentanyl.

Cục CSĐT tội phạm về ma túy thu giữ các lọ ma túy “cực độc” fentanyl tại nhà đối tượng Nguyễn Văn Tuấn.

Phòng ngừa tội phạm ma túy tổng hợp fentanyl

Cục CSĐT tội phạm về ma túy cho biết, thị trường ma túy hiện nay đang ngày càng đa dạng, ngoài sản xuất ma túy tổng hợp dạng đá, ketamin, các đối tượng còn sản xuất các loại ma túy tổng hợp dạng fentanyl.

Về mặt y tế, fentanyl là một chất thuộc nhóm thuốc giảm đau Opioid (nhóm các chất tự nhiên và tổng hợp có nguồn gốc từ thuốc phiện), đây là chất giảm đau rất mạnh (gấp 100 lần morophine, 50 lần heroin) được sử dụng có kiểm soát (kê theo đơn) trong điều trị bệnh ở nhiều nước bằng cách tiêm, bơm vào đường truyền dịch, xịt vào mũi, đặt vào miệng hoặc dán miếng dán lên da. Tuy nhiên, fentanyl cũng được tổng hợp bất hợp pháp và được sử dụng như một loại ma túy, thường trộn lẫn với heroin, cocain hoặc ma túy tổng hợp để tăng độ phê”. Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó có độc tính rất mạnh nên hậu quả dẫn đến tử vong cho người sử dụng bất hợp pháp cao hơn nhiều so với heroin. Do đó, fentanyl và một số dẫn xuất của nó đã được đưa vào bảng I – Danh mục cần kiểm soát theo Công ước quốc tế 1961 của Liên hợp quốc.

Cũng theo Cục CSĐT tội phạm về ma túy, fentanyl gây nghiện mạnh và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Mỹ và một số nước, do dùng fentanyl quá liều (chỉ một lượng rất nhỏ khoảng 2mg cũng có thể gây tử vong do suy hô hấp). Lực lượng chống ma tuý Mỹ (DEA) trực tiếp cảnh báo về việc, chỉ riêng trong năm 2023 đã có hơn 100.000 người, chủ yếu là người trẻ, tử vong do sử dụng fentanyl quá liều. Đây là chất ma tuý mới mà mất 7 năm Mỹ mới tìm ra được

Ở Việt Nam đã đưa fentanyl vào Danh mục II (các chất ma túy được dùng hạn chế trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế theo quy định của cơ quan có thẩm quyền) tại Nghị định số 57/2022/NĐ-CP ngày 25/8/2022 của Chính phủ. Các dẫn xuất của fentanyl như: Alfetanil, Remifentanil, Selfentanil, Acetylfentanyl, Butyrfentanyl, Furanylfentanyl… cũng được quy định trong danh mục các chất ma túy thuộc Nghị định số 57.

Để phòng tránh hiểm họa fentanyl, Cục CSĐT tội phạm về ma túy đã có điện gửi Công an các đơn vị, địa phương thông báo về tác hại và phòng ngừa tội phạm ma túy liên quan đến ma túy tổng hợp fentanyl...; đồng thời, tăng cường đẩy mạnh tuyên truyền tại các trường học, khu công nghiệp, khu vực có nguy cơ cao về tác hại của hiểm họa ma túy; nhất là tác hại của các loại ma túy mới, ma túy “núp bóng” dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá, thảo mộc (cỏ mỹ), “bóng cười”, trong đó có fentanyl…; vận động quần chúng nhân dân phát hiện, thông báo, tố giác kịp thời cho lực lượng Công an.